Thừa cân
Thừa cân hoặc béo phì có tác động tiêu cực đáng kể đến sức khỏe xương khớp, đặc biệt là ở những người đã mắc các bệnh về xương khớp. Dưới đây là những cách mà thừa cân ảnh hưởng đến người mắc bệnh xương khớp:
1. Các ảnh hưởng liên quan
1.1. Tăng áp lực lên khớp
- Thừa cân làm tăng áp lực lên các khớp chịu lực như khớp gối, khớp háng và cột sống.
- Mỗi kg thừa cân có thể tăng thêm 3-5 kg áp lực lên khớp gối khi đi bộ hoặc chạy.
- Điều này dẫn đến tình trạng thoái hóa khớp nhanh hơn, đặc biệt ở những người bị viêm xương khớp (thoái hóa khớp).
2. Tăng nguy cơ viêm
- Mỡ thừa không chỉ là một kho lưu trữ năng lượng mà còn là một mô hoạt động có thể tiết ra các chất gây viêm (cytokine).
- Các cytokine như interleukin-6 (IL-6) và tumor necrosis factor-alpha (TNF-alpha) làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể, từ đó làm nặng thêm tình trạng viêm khớp.
3. Hạn chế vận động
- Người thừa cân thường gặp khó khăn trong việc vận động do khối lượng cơ thể lớn hơn, dẫn đến giảm khả năng tập thể dục và duy trì sức khỏe khớp.
- Lười vận động làm tăng nguy cơ cứng khớp và mất dần độ linh hoạt của khớp.
4. Tăng nguy cơ chấn thương
- Trọng lượng dư thừa gây thêm áp lực lên các gân, dây chằng và cơ quanh khớp, khiến chúng dễ bị tổn thương hoặc chấn thương hơn.
- Ví dụ, nguy cơ rách sụn chêm hoặc tổn thương dây chằng chéo ở khớp gối cao hơn ở người thừa cân.
5. Cản trở hiệu quả điều trị
- Ở người thừa cân, việc điều trị các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp hoặc loãng xương thường ít hiệu quả hơn.
- Thừa cân cũng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật thay khớp hoặc điều trị chỉnh hình.
2. Biện pháp khắc phục
2.1. Chế độ ăn uống khoa học
- Kiểm soát lượng calo:
- Giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày bằng cách ăn ít thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo.
- Tập trung vào khẩu phần ăn hợp lý, giảm kích thước mỗi bữa ăn.
- Ưu tiên thực phẩm lành mạnh:
- Thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám giúp no lâu và kiểm soát lượng calo.
- Protein nạc: Cá, thịt gà không da, đậu phụ, trứng để duy trì cơ bắp.
- Chất béo lành mạnh: Dầu ô liu, hạt chia, quả bơ giúp giảm viêm ở khớp.
- Hạn chế thực phẩm có hại:
- Tránh thức ăn nhanh, đồ chiên xào, đồ uống có đường (nước ngọt, nước ép đóng hộp).
- Giảm lượng muối để tránh tích nước trong cơ thể.
2.2. Tăng cường vận động
- Lựa chọn bài tập phù hợp với người mắc bệnh xương khớp:
- Bài tập ít tác động:
- Bơi lội, đi bộ nhanh, đạp xe, yoga giúp giảm áp lực lên khớp.
- Các bài tập trong nước (aerobic dưới nước) giảm tải trọng lên khớp nhưng vẫn đốt cháy calo.
- Tập tăng cường cơ bắp:
- Tăng cường các nhóm cơ hỗ trợ khớp (như cơ đùi trước, cơ mông) để giảm áp lực trực tiếp lên khớp gối và háng.
- Bài tập ít tác động:
- Duy trì thói quen vận động đều đặn:
- Bắt đầu với 20-30 phút tập luyện mỗi ngày, sau đó tăng dần cường độ.
2.3. Xây dựng lối sống lành mạnh
- Uống đủ nước:
- Nước giúp tăng cường quá trình trao đổi chất và hạn chế cảm giác thèm ăn.
- Nên uống 1,5-2 lít nước mỗi ngày.
- Ngủ đủ giấc:
- Thiếu ngủ làm rối loạn hormone, dễ dẫn đến cảm giác thèm ăn và tăng cân.
- Cố gắng ngủ từ 7-8 giờ mỗi đêm.
- Kiểm soát căng thẳng:
- Căng thẳng có thể khiến cơ thể ăn uống không kiểm soát. Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền hoặc hít thở sâu.
2.4. Tư vấn chuyên gia
- Hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng:
- Xây dựng kế hoạch giảm cân cá nhân hóa phù hợp với tình trạng xương khớp.
- Được hướng dẫn các bài tập hoặc chế độ ăn tránh tác động xấu đến khớp.
- Cân nhắc liệu pháp bổ trợ:
- Dùng thuốc hỗ trợ giảm cân (nếu cần) theo chỉ định bác sĩ.
- Thảo luận về phẫu thuật giảm cân nếu béo phì nghiêm trọng ảnh hưởng nặng đến sức khỏe.
2.5. Theo dõi tiến trình giảm cân
- Ghi nhật ký thực phẩm và vận động:
- Theo dõi lượng calo tiêu thụ và lượng calo đốt cháy mỗi ngày.
- Đặt mục tiêu thực tế:
- Giảm từ 0,5-1 kg mỗi tuần là tốc độ giảm cân an toàn và bền vững.
Kết luận: Giảm cân không chỉ giảm áp lực lên xương khớp mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Quan trọng là kiên trì thực hiện và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết.
Hãy nhấc máy ngay để được hỗ trợ tư vấn trực tiếp nhé!
Hotline: 0869.212.848
