Sụn khớp
Sụn khớp là một mô mềm và đàn hồi nằm trong các khớp, có chức năng quan trọng trong việc giảm ma sát và hấp thụ lực tác động giữa các xương. Khi sụn khớp bị tổn thương, nó có thể gây ra đau đớn, khó khăn trong vận động, và thậm chí làm hỏng các khớp nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là các thông tin chi tiết về sụn khớp khi bị tổn thương:
1. Chức năng của sụn khớp
1.1. Giảm ma sát giữa các xương
Sụn khớp đóng vai trò quan trọng trong việc giảm ma sát giữa các bề mặt xương trong khớp. Khi các xương cọ xát với nhau, sụn khớp giúp tạo ra một lớp đệm mềm mại, cho phép các xương trượt dễ dàng mà không bị mài mòn hoặc tổn thương. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các khớp có tần suất vận động cao như khớp gối, khớp hông, khớp khuỷu và khớp vai.
1.2. Hấp thụ lực tác động
Sụn khớp có khả năng hấp thụ và phân tán các lực tác động lên khớp trong quá trình vận động, ví dụ như khi đi bộ, chạy, nhảy hoặc nâng vật nặng. Khi bạn di chuyển, sụn khớp giúp giảm thiểu tác động trực tiếp của lực lên xương và mô mềm, bảo vệ các cấu trúc trong khớp khỏi bị hư hại.
1.3. Tạo sự ổn định cho khớp
Sụn khớp giúp duy trì sự ổn định của các khớp, đặc biệt là trong các khớp có phạm vi chuyển động lớn như khớp gối và khớp hông. Bằng cách giúp các bề mặt xương trong khớp tiếp xúc chính xác với nhau, sụn khớp góp phần duy trì sự ổn định và tránh các tổn thương do chuyển động không đều.
1.4. Cải thiện phạm vi chuyển động
Sụn khớp giúp khớp vận động linh hoạt và mượt mà. Nhờ sụn khớp, các xương có thể chuyển động mà không bị cọ xát vào nhau, tạo ra một phạm vi chuyển động rộng hơn và dễ dàng hơn. Điều này giúp cơ thể thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi, đứng, ngồi, cúi người, vươn tay và các hoạt động thể thao.
1.5. Bảo vệ xương và mô mềm
Sụn khớp bảo vệ các xương trong khớp khỏi bị tổn thương do cọ xát quá mức. Nếu không có sụn khớp, xương sẽ trực tiếp tiếp xúc với nhau, dẫn đến viêm, mài mòn xương và thoái hóa khớp. Ngoài ra, sụn cũng bảo vệ các mô mềm xung quanh khớp, chẳng hạn như dây chằng, gân và các cơ, tránh khỏi các tổn thương do va chạm hoặc cọ xát.
1.6. Cung cấp độ trơn tru cho chuyển động
Sụn khớp có bề mặt nhẵn bóng, giúp các xương trượt dễ dàng trong khớp mà không gây ma sát mạnh. Độ trơn tru này cho phép khớp hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu cảm giác cứng khớp hoặc đau nhức khi di chuyển. Sụn khớp có tính đàn hồi cao, có thể nở ra và co lại dưới sự tác động của lực. Điều này giúp duy trì sự linh hoạt của khớp, đặc biệt trong các hoạt động vận động liên tục như chạy, nhảy hoặc di chuyển nhanh.
1.7. Cung cấp dưỡng chất cho khớp
Sụn khớp không có mạch máu, do đó các tế bào sụn (chondrocytes) cần có nguồn dưỡng chất để duy trì sức khỏe. Các dưỡng chất như oxygen và glucose được cung cấp qua chất dịch khớp (synovial fluid), khi khớp di chuyển, dịch khớp sẽ di chuyển qua sụn và cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho tế bào sụn.
1.8. Hỗ trợ phục hồi tổn thương
Mặc dù sụn khớp không thể tự tái tạo hoàn toàn, nhưng trong một số điều kiện nhất định, mô sụn có thể phục hồi một phần tổn thương thông qua sự tái tạo mô (mặc dù quá trình này rất chậm và có hạn). Một số kỹ thuật điều trị, như tiêm tế bào gốc hoặc phương pháp cấy ghép sụn, nhằm mục đích kích thích sụn khớp tái tạo và phục hồi chức năng khớp. Sụn khớp còn giúp duy trì độ vững chắc của khớp, giúp khớp chịu được lực tác động lớn mà không bị hư hỏng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các khớp phải chịu lực trọng lượng cơ thể như khớp gối, khớp hông, và cột sống.
2. Các loại tổn thương sụn khớp
Sụn khớp có thể bị tổn thương theo nhiều cách khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng:
Chấn thương do tai nạn hoặc thể thao
- Các chấn thương như vấp ngã, va chạm hoặc cú ngã mạnh có thể gây rách hoặc vỡ sụn khớp.
- Trong thể thao, những môn có tác động mạnh như bóng đá, bóng rổ, hay các môn thể thao tiếp xúc dễ gây tổn thương sụn khớp.
Thoái hóa khớp (Viêm khớp thoái hóa)
- Là nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương sụn khớp, đặc biệt là ở người lớn tuổi.
- Khi sụn khớp dần bị hao mòn do sự lão hóa, các xương trong khớp sẽ cọ xát với nhau, dẫn đến viêm, đau và hạn chế vận động.
Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid arthritis)
- Là một bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các mô khớp, bao gồm cả sụn khớp, dẫn đến viêm và tổn thương.
Chấn thương do căng thẳng lặp đi lặp lại
- Căng thẳng lâu dài từ các động tác lặp đi lặp lại trong công việc hoặc thể thao có thể gây ra tổn thương dần dần cho sụn khớp.
Rối loạn phát triển
- Trong một số trường hợp, sự phát triển bất thường của khớp trong thời thơ ấu có thể dẫn đến tổn thương sụn khớp.
3. Điều trị tổn thương sụn khớp
Để giảm nguy cơ tổn thương sụn khớp, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Giữ cân nặng hợp lý: Trọng lượng cơ thể quá lớn gây áp lực lên khớp, đặc biệt là khớp gối và hông.
- Tập thể dục đều đặn: Các bài tập như bơi lội, đạp xe giúp duy trì sức mạnh cơ bắp mà không gây áp lực lên khớp.
- Tránh các hoạt động gây áp lực mạnh lên khớp: Tránh các môn thể thao có nguy cơ chấn thương cao như bóng đá, bóng rổ nếu khớp bạn đã có vấn đề.
- Sử dụng thiết bị bảo vệ: Khi tham gia các môn thể thao tiếp xúc hoặc có nguy cơ chấn thương, hãy sử dụng các thiết bị bảo vệ như bảo vệ khớp gối, khớp cổ tay.
Kết luận: Khi sụn khớp bị tổn thương, các chức năng này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến đau đớn, sưng tấy, và hạn chế khả năng di chuyển của khớp. Vậy nên cần chăm sóc sức khỏe và có chế độ ăn uống, rèn luyện thể dục thể thao để có một cơ thể tốt.
Hãy nhấc máy ngay để được hỗ trợ tư vấn trực tiếp nhé!
Hotline: 0869.212.848
